ماجرا چه بود؟
بعد از شنیدن اخبار مربوط به سرطان این عروسک‌گردان از مادر او اخبار دقیق‌تری در این باره منتشر شد. هایده غیوری، مادر دنیا فنی‌زاده راجع به بیماری دخترش به ایلنا می‌گوید: «سرطان علاوه بر عضله دست راست، پشت گردن دنیا را هم درگیر کرده است. او برای انجام مراحل پرتودرمانی و تا زمان آغاز مراحل بعدی درمان، از بیمارستان مرخص شد. اکنون پرتو درمانی‌اش تمام شده و چند روز است که در منزل به‌سر می‌برد تا دور دوم درمانش آغاز شود. دنیا با تجویز و تشخیص پزشک معالج، مرخص شده و در منزل استراحت می‌کند تا تقویت شود و مدتی بعد دوباره آزمایش‌هایی انجام می‌شود تا از روند درمان و کنترل بیماری مطلع شویم.»
اسم «سارکوم بافت نرم» را شنیده‌اید؟
بیماری سارکوم بافت نرم نوعی از سرطان است که در بافت‌های نرم بدن به وجود می‌آید. مقصودمان از بافت نرم بدن هم شامل عضلات، اعصاب، چربی‌ها یا اندام‌های بدن است که ممکن است درگیر این بیماری شود. این نوع سرطان وقتی اتفاق می‌افتد که سلول‌های بافت نرم بدن از شکل نرمال و طبیعی خود خارج شده و کم‌کم به سلول‌های سرطانی تبدیل می‌شوند؛ یعنی از حالت نرمال خارج شده و رشد غیرنرمال پیدا می‌کنند. انواع مختلف سرطان سارکوم وجود دارد که به بافتی که درگیر می‌شود، بستگی دارد. این بیماری می‌تواند در هر جایی از بدن (حتی دیواره شکم یا قفسه سینه) مشاهده شود و بافت‌های نرم بدن را درگیر کند اما معمولا در بازوها و ساق‌ها بیشتر از سایر اندام‌های بدن دیده می‌شود.
چه علائمی زنگ خطر «سارکوم بافت نرم» است؟
معمولا این بیماری در مراحل اولیه علائم مشخص و واضحی ندارد اما شایع‌ترین و اولین علامتی که بیمار متوجه آن می‌شود، توده‌ای است که چند هفته تا چند ماه وجود داشته باشد و از بین نرود.
این توده معمولا رشد آرام دارد و بیمار احساس درد ندارد. این توده روی بافت‌های نرم شکل می‌گیرد و بیشتر شبیه یک برآمدگی است. البته این را هم باید گفت که هر برآمدگی که در بافت‌های نرم بدن وجود داشته باشد به این معنا نیست که فرد حتما به سارکوم بافت نرم مبتلا شده است، اما به‌هرحال یکی از علائم این بیماری وجود همین برآمدگی‌هاست که نیاز به بررسی دارد، بنابراین اگر فردی متوجه برآمدگی یا توده‌ای در بدن شد که به آرامی رشد می‌کند و برطرف نشده است حتما باید با پزشک مشورت کرده و بررسی‌های لازم را انجام دهد. در مواقعی که بیمار در سطح پیشرفته بیماری قرار داشته باشد و بسته به محل توده، ممکن است درد هم با این توده‌ها همراه شود، خصوصا اگر توده در ناحیه شکم باشد.
به‌علاوه بسته به اینکه توده در کجای بافت (در این پرونده بافت دست) قرار گرفته باشد، تا چه حد عضلات، تاندون‌ها و اعصاب آن را درگیر کرده باشد، اندازه توده چقدر باشد و… ممکن است در موارد پیشرفته‌تر، حرکت دست‌ها هم مختل شود. مثلا ممکن است بیمار نتواند دست یا انگشتان را حرکت دهد یا برخی کارهای خاص را با دست یا انگشتان خود انجام دهد و… به‌طور کلی این توده‌ها در هر منطقه‌ای از بافت‌های نرم بدن که قرار داشته باشند و اعصاب و عروق آن را درگیر کرده باشند، ممکن است مشکلات خاص خود را داشته باشد. مثلا در ناحیه شکم ممکن است خونریزی هنگام مدفوع یا سیری زودرس را هم به‌عنوان علائم در‌نظر بگیریم.
سر و کله «سارکوم» از کجا پیدا می‌شود؟
تاکنون هیچ علت یا عامل مشخصی برای این بیماری شناخته نشده است. گاهی اوقات می‌شنویم که این نوع سرطان را به کار یا حرکت زیاد دست‌ها ارتباط می‌دهند که باید بگوییم که هیچ منبع علمی برای این قضیه وجود ندارد. ممکن است به‌دلیل برخی مشکلات یا سندروم‌های ژنتیکی، برخی سرطان‌ها احتمال ابتلای بیشتری در فرد ایجاد کنند، اما اینکه بخواهیم این سارکوم را به کار زیاد یا عوامل دیگری ارتباط بدهیم صحیح نیست. می‌توان گفت این بیماری چندان شایع نیست و همین میزان بروز این بیماری هم معمولا در بالغین بیش از کودکان است.
اولین قدم تشخیص درست است
اولین قدم درباره این سرطان تشخیص درست بیماری است. معمولا می‌توان با استفاده از بررسی‌ها و تست‌های پزشکی این بیماری را تشخیص داد. پزشک برای بررسی این برآمدگی‌ها، از بیمار درخواست تصویربرداری X-Ray، MRI و سی‌تی اسکن می‌کند که تا حد زیادی می‌تواند برای تشخیص کمک کننده باشد. قدم بعدی برای تشخیص، تکه‌برداری از ضایعه و توده است. در این روش، پزشک نمونه‌ای کوچک از بافت توده را برداشته و جواب نمونه‌برداری مشخص‌کننده ابتلا یا عدم ابتلا به این نوع از سرطان است. بعد از تشخیص سارکوم بافت‌های نرم باید به سرعت درمان‌های لازم را آغاز کرد.
آیا می‌توان سارکوم بافت‌های نرم را شکست داد؟
در گذشته یکی از درمان‌های سارکوم بافت نرم قطع عضو بود؛ یعنی دست یا پای درگیر را برای درمان قطع می‌کردند. اما امروزه با استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته‌تر از‌جمله رادیوتراپی، بیشتر به حفظ اندام فکر می‌کنیم و تا جایی که ممکن است سعی می‌کنیم اندام را برای بیمار حفظ و از روش‌های دیگر درمانی استفاده کنیم. درمان‌های مختلفی برای این نوع سرطان وجود دارد که جراحی و برداشت توده یکی از این درمان‌هاست. به‌علاوه می‌توان از رادیوتراپی هم برای کشتن سلول‌های سرطانی استفاده کرد. روش دیگر هم شیمی‌درمانی است که با استفاده از دارو، سلول‌های سرطانی را از‌بین می‌برند. باید بدانید که درصد موفقیت همه روش‌های درمانی در اکثر سرطان‌ها به شرایط بدنی بیمار، بیماری‌های زمینه‌ای دیگر و زمان تشخیص و درمان بستگی دارد. به‌طور کلی موضوع مهم در درمان سرطان، زمان مناسب شروع درمان است. هرقدر بیمار زودتر مراجعه کند، زودتر تشخیص داده شود و زودتر درمان را شروع کند، رشد سلول‌های سرطانی کمتر بوده و مهار آن موفق‌تر خواهد بود. اما هرچه بیماری دیرتر تشخیص داده شود و پیشرفت بیشتری داشته و به اندام‌های دیگر متاستاز زده باشد، درمان سخت‌تر و پیچیده‌تر خواهد بود.
منبع: مجله ی سیب سبز