تعویض هر دو مفصل طی یک عمل جراحی منفرد که جایگزینی همزمان نامیده می‌شود، مزایایی دارد. این مزایا شامل یک بار بیهوشی و کمتر ماندن در بیمارستان است. همچنین، این امکان را به بیمار می‌دهد که زودتر از موعد مشکلات هر دو زانوی خود را برطرف کند و به فعالیت‌های عادی خود بازگردد. در واقع، آرتروپلاستی یا بازسازی مفصل، با ایجاد یک مفصل مصنوعی یا تغییر شکل دادن مفصل، درمان اصلی بیماران مبتلا به استئوآرتریت پیشرفته زانو است. در ضایعات دو طرفه، اغلب این عمل جراحی به صورت همزمان یا جداگانه انجام می‌شود.
چه زمان مفصل زانو نیاز به جراحی دارد؟
دکتر مصطفی شاهرضایی، فلوشیپ جراحی زانو و استاد تمام دانشگاه درباره عمل تعویض همزمان مفصل دو زانو می‌گوید:مفصل زانو به عنوان پیچیده‌ترین مفصل بدن در معرض آسیب دیدگی‌های زیادی از جمله پارگی تاندون، رباط صلیبی، مینیسک و… قرار دارد. بنابراین اگر شدت این آسیب‌دیدگی‌ها خیلی زیاد باشد و روش‌های غیر جراحی و کمتر تهاجمی نتایج مطلوبی در فرآیند درمان نداشته باشند، جراحی تعویض مفصل زانو، آخرین گزینه درمانی خواهد بود.
او با بیان این که در بعضی موارد، پزشک متخصص اقدام به جراحی همزمان مفصل دو زانو می‌کند، ادامه می‌دهد: جراحی تعویض مفصل زانو در صورت تخریب شدید مفصل زانو انجام می‌شود. بعضی بیماران از تخریب همزمان مفصل دو زانو رنج می‌برند. بنابراین پزشک متخصص، جراحی تعویض مفصل زانو را برای هر دو زانو تجویز می‌کند. با توجه به شرایط جسمانی بیمار و همچنین نظر و تصمیم تیم پزشکی، تعویض مفصل دو زانو در دو جراحی متفاوت یا به طور همزمان انجام می‌شود.
وی تاکید می‌کند: با توجه به اینکه بعضی بیماران از تخریب همزمان مفصل دو زانو رنج می‌برند. از این رو پزشک متخصص، جراحی تعویض مفصل زانو را برای هر دو زانو تجویز می‌کند. بسته به شرایط جسمانی بیمار و همچنین نظریه تیم پزشکی، تعویض مفصل دو زانو در دو جراحی متفاوت یا به طور همزمان انجام می‌شود.
به گفته این استاد تمام دانشگاه، فقط بعضی بیماران کاندیداهای مناسبی برای جراحی تعویض همزمان مفصل دو زانو محسوب می‌شوند.
شرایط بیماران
دکتر شاهرضایی می‌گوید: فقط بعضی بیماران می‌توانند تعویض همزمان مفصل دو زانو را انجام دهند؛ بیمارانی که از سلامت جسمانی مطلوب و قابل قبولی از نظر پزشک برخوردار باشند و مبتلا به بیماری‌های خاص یا زمینه‌ای نباشند. همچنین آن‌ها نباید دارای اضافه وزن بیش از حد باشند و سابقه ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی یا ریوی هم نداشته باشند.
به گفته فلوشیپ جراحی زانو، بیمارانی که در گروه سنی جوانی و میانسالی و حداقل کمتر از ۷۵ سال قرار دارند می‌توانند این دو عمل را با همدیگر انجام دهند. همچنین بیمارانی که درد و ناراحتی زیادی از تخریب مفصل هر دو زانو را تجربه می‌کنند و این درد مانع انجام فعالیت‌های عادی زندگی آن‌ها شده باشد یا بیمارانی که بر اثر ابتلا به عارضه آرتروز از منحرف و کج شدن هر دو زانو رنج می‌برند.
آمادگی‌های قبل از انجام جراحی
این استاد تمام دانشگاه می گوید: پس از مراجعه به پزشک متخصص ارتوپد و فلوشیپ زانو، پزشک پس از انجام معاینات بالینی لازم، نکات مهمی را برای آمادگی‌های لازم پیش از جراحی به بیمار خاطر نشان می‌کند. رعایت این نکات می‌تواند در موفقیت روند جراحی تأثیر زیادی داشته باشد:
-آماده کردن نتایج تمامی آزمایش‌ها و عکس برداری‌های تجویز شده توسط پزشک
-آگاه کردن پزشک متخصص از سوابق بیماری‌ها و مشورت درباره داروهای مصرفی
-بررسی همه مشکلات مربوط به دهان و دندان و رفع آن‌ها برای پیشگیری از عفونت بعد از جراحی
-خودداری از مصرف سیگار و مشروبات الکلی ۴۸ ساعت قبل از عمل
اجتناب از خوردن و آشامیدن حداقل ۸ ساعت قبل از جراحی و حمام کردن یک روز قبل از جراحی