پروتئین های گیاهی بهترند یا حیوانی؟

  دکتر احمد ساعدی- متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران

از آنجا که در بین گیاهخواران دسته‌بندی‌های متفاوتی وجود دارد، توصیه کلی برای
همه آنها میسر نیست و هر گروه شرایط خاص خود را دارد. چهار دسته عمده‌ای که گیاهخواران در آن قرار می‌گیرند از این قرار است:

دسته اول، گیاهخواران مطلق هستند که از
هیچ منبع غذایی حیوانی استفاده نمی‌کنند،
از گوشت حیوانات گرفته تا شیر و تخم‌مرغ
و عسل و… درباره این گروه باید گفت کارشان سخت‌تر از سایر گروه‌هاست، زیرا با اینکه در کشورهای پیشرفته
با غنی‌سازی
غذاها می‌توان
نیاز بدن را به سایر مواد غذایی دیگر تامین کرد اما در ایران هنوز این امکان وجود
ندارد. این عده باید بسیار مراقب بوده و حتما با پزشک و متخصص تغذیه در ارتباط
باشند و حتی گاهی توصیه می‌شود
که از مکمل‌ها
استفاده کنند.

دسته دوم، گروهی هستند که لبنیات می‌خورند ولی از سایر منابع حیوانی استفاده
نمی‌کنند که به آنها «لاکتو» می‌گویند. آنها باید به فکر تامین پروتئین
مورد نیاز بدنشان باشند که از خانواده سویا می‌توانند کمک بگیرند.

دسته سوم، گروهی هستند که تخم‌مرغ می‌خورند و به آنها «اوو» می‌گویند که آنها از لحاظ پروتئین دریافتی
در وضعیت خوبی هستند اما این عده بهتر است از منابع غذایی حاوی کلسیم هم تغذیه
کنند.

عده دیگری هم هستند که هم شیر و هم تخم‌مرغ می‌خورند و به آنها «اوو-لاکتو» می‌گویند که در وضعیت بهتری هستند و از
لحاظ تامین کلسیم و پروتئین با مشکل چندانی مواجه نمی‌شوند.

اما با تمام اینها گیاهخواران از بسیاری
جهات از گوشتخواران به تندرستی نزدیک‌تر هستند، زیرا اولا بخش عمده تغذیه آنها را گیاهان تشکیل می‌دهد که سرشار از فیبر و برای سلامت‌شان مفید است. ما به عنوان متخصصان
تغذیه به مردمی که گوشت می‌خورند
هم توصیه می‌کنیم
مقدار زیادی از وعده‌های
غذاییشان را به سبزیجات اختصاص دهند. از طرفی چون گیاهخواران گوشت نمی‌خورند و مواد غذایی حیوانی را حذف می‌کنند اسیدهای چرب کمتری وارد بدنشان می‌شود و احتمال ابتلای آنها به انواع
بیماری‌های‌ قلب و عروق کم می‌شود.

توصیه‌ای که به گیاهخواران می‌شود این است که با حذف گوشت باید به
دنبال جایگزین‌هایی
برای آن باشند. البته حبوبات می‌تواند
جایگزین خوبی به حساب بیاید. به این ترتیب وعده‌های غذایی شامل لوبیا، عدس، سویا و…
هم می‌تواند در غذایشان تنوع ایجاد و هم مواد
مورد نیاز بدنشان را تامین کند. همچنین مغزها مانند گردو و فندق و… را هم فراموش
نکنند که به عنوان میان‌وعده
یا به همراه غذا می‌تواند
در برنامه غذایی‌شان
بگنجد.