بعضی از ژن‌ها تنها از مادر به کودک به ارث می‌رسند، ژن‌هایی که درون میتوکندری‌ها که در واقع کارخانه تولید انرژی درسلول هستند. سال گذشته انگلستان نخستین کشوری بود که اجازه داد هنگام تشکیل جنین، ژن معیوب موجود در میتوکندری مادر را با یک ژن سالم مبادله شود.
چگونه؟ با انتخاب یک اهداکننده تخمک!
اما سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) هنوز نتوانسته نسبت به صدور تاییدیه برای انجام چنین روشی تصمیم قاطع بگیرد زیرا تغییرات ناشی از چنین جایگزینی به نسل‌های بعد منتقل میشود. در پاسخ به درخواست FDA برای ارائه گزارش، انستیتو پزشکی ایالات متحده انجام تحقیقات را اخلاقی اعلام کرده، به‌شرط آنکه موازین ایمنی به‌طور کامل رعایت شود. هدف اصلی انجام این عمل، زنانی هستند که احتمال انتقال ژن بیماری‌های خطرناک را دارند و در اولین تلاش‌ها باید جنین پسر در رحم مادر جایگزین شود.
علت اجبار به جایگزینی جنین مذکر این است که این کودک پس از بلوغ ژن معیوب را به نسل بعد منتقل نکند. احتمال ندارد که این آزمایش‌ها در سال جاری انجام شود زیرا FDA تمایل دارد که کلیه اطلاعات موجود و توصیه‌های مرتبط را بار دیگر به دقت بازخوانی کند. دانشگاه جانز هاپکینز اعلام کرده اجازه انجام این آزمایشات به‌شرطی به آن داده شده که روند تحقیقات آهسته و همراه با احتیاط زیاد باشد.
بیماری‌های که از طریق DNA میتوکندریایی منتقل می‌شوند، میتوانند بسیار خطرناک باشند و برای زنان ناقل، هیچ راه ایمنی برای داشتن فرزندی که ارتباط ژنتیکی صددرصد با آنها داشته باشد، وجود ندارد.
ژن‌هایی که رنگ مو، چشم، قد و دیگر مشخصات ظاهری خانوادگی را منتقل می‌کنند و همینطور ژن مربوط به بیماری‌های متعارف مانند سرطان از DNA هسته سلول به ارث می‌رسند، بنابراین از سوی پدر و مادر هردو به فرزند منتقل میشود. اما این مادر است که مسئول انتقال DNA میتوکندریایی به فرزند پسر یا دخترش است. DNA میتوکندریایی ناقل 37 ژن است.
نقص و ضعف این ژن‌ها می‌تواند منجر به نابینایی، تشنج، تحلیل عضلانی، عدم رشد و حتی مرگ شود. از هر5 هزار کودک یکی مبتلا به بیماری‌های میتوکندریایی است. دکترسقراط میتالیپوف از مرکزدانشگاهی سلامت ایالت اورگون می‌گوید پس از اینکه نوزادی با چنین جهش‌های ژنتیکی متولد میشود، پیدا کردن راهی برای درمان بسیار غیرمحتمل است.
در لقاح آزمایشگاهی، هسته تخمک اهداکننده خارج میشود، تخمکی که دارای میتوکندری سالم است. سپس هسته تخمک مادر در آن قرار خواهد گرفت. پس از لقاح جنین DNA هسته سلول مادر و میتوکندری اهداکننده را خواهد داشت.
منتقدان این عمل مدعی هستند برای اطمینان از ایمنی این روش باید چند نمونه انجام شود و سلامت آنان برای چندین دهه پیگیری شود. این منتقدان معتقدند پذیرفتن فرزندخوانده یا پذیرش تخمک کامل موجه‌تر است. از سوی دیگر، برخی معتقدند محدود کردن جنین‌ها به مذکر در این دسته مادران راه خوبی برای سد کردن راه انتقال آن است.
منبع: هفته نامه سلامت- آسوشیتد پرس AP
لینک مرتبط: دختران دوقلویی که دو پدر دارند!
عجیب و غریب ترین دوقلوهای دنیا+عکس