دکتر اکبر کوشانفر
متخصص اطفال
خطای پزشکی در زمان تولد؟
خطای پزشکی را در زمان زایمان تشخیص می‌دهند و گاهی اوقات این مسئله پیش می‌آید و نمی‌توان به‌طور دقیق این مشکل را به خطای پزشکی یا آنومالی مادرزادی ربط داد، چون در زایمان طبیعی ممکن است جنین در رحم مادر گیر کرده و راحت از لگن مادر بیرون نیامده باشد اما اگر عمل سزارین انجام شده باشد معمولا نباید چنین مشکلی پیش بیاید و با احتمال بیشتری می‌توان گفت اشتباه پزشک مسبب آن بوده چون در این نوع زایمان رحم پاره شده و جنین به‌طور کامل خارج می‌شود و به‌همین دلیل باتوجه به عدم دسترسی به پرونده مادر و کودک نمی‌توان به‌طور دقیق گفت این اشتباه پزشکی در زمان تولد هم وجود داشته یا اختلال تولد بوده است. اما به‌طور کلی پارگی تاندون در نوزادان هنگام تولد مشکل شایعی نیست و نمی‌توان آن را جزء آنومالی‌های مادرزادی شایع هنگام تولد دانست و بیشتر جزء اختلالاتی است که در زمان زایمان بروز می‌کند.
این اشتباه نباید اتفاق می‌افتاد
بدون شک خبر جراحی اشتباه کودک دو ساله ناراحت‌کننده بود. اما آنچه در این میان اهمیت دارد این است که در تمام موارد جراحی و ازجمله این عمل، پزشک باید پیش از جراحی پرونده را کامل مطالعه می‌کرد که متاسفانه ظاهرا این اتفاق نیفتاده است و در ادامه جراحی، پزشک متوجه اشتباه خود شده و طی گفت‌وگو با والدین و کسب رضایت از آنها دست راست را هم در همان روز، جراحی کرده است و هر دو دست در یک عمل، جراحی شده است. اما به‌طور کلی پزشک معالج باید عوارض جراحی که روی دست سالم انجام داده را درنظر بگیرد. این کودک باید دقیق معاینه شود تا مشخص شود مشکلی برای دست سالم و دست مصدوم پیش نیامده و تاندون‌ها به حالت طبیعی برگشته باشند.
چرا تاندون پاره می‌شود؟
هر نوزادی هنگام تولد ممکن است ناراحتی‌های مادرزادی در قسمت‌های مختلف بدن داشته باشد. این اختلالات می‌تواند در صورت، دست‌ها، پاها، جمجمه و حتی دستگاه تناسلی باشد و آنومالی ایجاد کند. در صورت وجود این اختلال‌ها، در همان زمان تولد، تشخیص انجام می‌شود و اگر نیاز به جراحی در برخی موارد وجود داشته باشد، متخصص جراحی کودکان تشخیص می‌دهد که زمان مناسب برای عمل چه زمانی است. برحسب نوع عمل جراحی و میزان بیهوشی، سن مناسب عمل متفاوت خواهد بود چون باید کمترین عارضه برای کودک درنظر گرفته شود. در برخی اختلالات ازجمله پارگی تاندون، اگر کودک قادر به حرکت دادن اندام باشد، می‌توان صبر کرد تا کودک به سن تحمل بیهوشی برسد. در مورد این نوزاد احتمالا موقعیت جنین در رحم مادر به‌گونه‌ای بوده که زمان کشیدن و خارج کردن از رحم، دستش کشیده شده و تاندون‌ها پاره شده است و پزشک تشخیص داده که کودک در آن زمان مشکلی از نظر حرکتی برایش پیش نخواهد آمد و می‌توان در فرصت مناسب‌تری این جراحی را انجام داد.
جراحی تاندون؛ بیهوشی یا بی‌حسی؟
ترمیم تاندون با جراحی معمولا شامل یک برش در ناحیه مچ دست یا خود دست است به‌طوری که می‌توان تاندون‌های تقسیم شده را جمع کرد و آنها را کنار هم قرار داد. بسته به نوع آسیب ممکن است برای اصلاح تاندون اکستنسور از بی‌حسی موضعی یا بیهوشی استفاده شود اما جراحی تاندون فلکسور سخت‌تر از اکستنسور است و باید حتما تحت بیهوشی عمومی انجام شود و به‌همین دلیل به نظر می‌رسد آسیب وارده به تاندون کودک به احتمال زیاد تاندون فلکسور بوده است. بعد از جمع کردن تاندون محل جراحی بخیه شده و دست آتل‌بندی می‌شود و تا مدتی نباید حرکت داشته باشد.
عوارض بیهوشی برای کودک!
بیهوشی برای کودک به‌دلیل این اشتباه کمی طولانی شده است اما این نکته را فراموش نکنید که کودک نیاز به عمل جراحی داشته و پزشک تشخیص داده که تاندون او باید در این سن جراحی شود. هرچند بیهوشی طولانی چندان به صلاح نیست اما خوشبختانه درمورد این کودک، مشکلی در به هوش آمدن او وجود نداشته و متحمل هیچ عارضه‌ای از بابت بیهوشی طولانی‌مدت نشده است. در تمام اعمال جراحی که برای کودک انجام می‌شود نوع عمل برای کودک گاهی کوتاه‌مدت و گاهی طولانی‌مدت است. برای مثال جراحی‌های داخل شکمی معمولا طولانی است و بر همین اساس دقیقا نمی‌توان گفت این بیهوشی‌ها برای کودکان عوارض دارد و اغلب این اعمال جراحی بدون عوارض هستند. در واقع این عوارض هم برای کودکان وجود دارد و هم بزرگسالان و برای افراد در سنین مختلف ممکن است پیش بیاید. وقتی صحبت از بیهوشی نوزادان، شیرخواران یا کودکان می‌شود ظرافت کار نسبت به بزرگسالان بیشتر می‌شود به‌طوری که هرچه سن کودک حین بیهوشی کمتر بوده یا بیماری زمینه‌ای وجود داشته باشد، بیهوشی مشکل‌تر و طبیعتا عوارض ناشی از آن بیشتر می‌شود اما این روزها عوارض بیهوشی بسیار کمتر شده و باتوجه به داروهای جدید و همچنین پایشگرها و مانیتورینگ‌های پیشرفته‌ای که در دسترس متخصصان بیهوشی قرار گرفته بیهوشی ایمن است. تنها نکته در تعداد دفعات بیهوشی است که گفته می‌شود باید کمتر باشد. خوشبختانه مشکل بیهوشی برای کودک موردنظر پیش نیامده است و امید می‌رود حرکات طبیعی هر دو دست را هم داشته باشد.
منبع: مجله ی سیب سبز